Browse transcripts » National Archives / Archives South Holland

archive access 1.01.02, inventory number 12170, page 10

Bags 7
g2
Doorder sept wat soude men de wereldt niet konnen wijs maecken, die
voor een waerheyt derven debiteren, dat sedert de generale mortificatie in
het Tractaet geexpresseert, niet een Schip genomen is, waerlijck toekomen
de de Engelschen, Ende sept voorders van het Schip de Experience was
in Engelandt gebouwt, ende t'eenemael t'huys hoorende, ende genomen op
de Kust van Portugael inden jare 1660. met een kostelijcke ladinge, door
Capiteyn Quaerts ende andere Zeeuwsche Schepen. Het Schip Charles
komende aenden Capiteyn Spraegh, ende andere Subjecten vanden Co-
ningh van Engelandt is in Junio 1660. genomen op de Reede van Sint Mar-
tin, door Enno Doedes Starr, commanderende drie Schepen vanden Staet,
ende noch andere meer, voor het sluyten van het Tractaet, die alle op de
Lyste werden gebracht. Eer van sulcke Schepen spreecken, soo valt aen
te mercken, dewopte wederom den heer Envoye alhier bekent, geen
Schepen effective genomen te zin, naer het sluyten van het Tractaet,
daer den Ingesetenen van desen Staet sedert so merckelijck beleedicht
zijn, niet alleenigh met nemen van Schepen, maer oock met attaque-
ren ende veroveren van forten, Landen ende Steden, ende aengewesen
sal werden in het vervolgh, geenich Schip by den Ingesetenen van
desen Staet ghenomen te zijn, waerlijck d'Engelsche toebehoorende
ende in alle gevallen de decisien van de pretensien uyt het gesustineerde
resulterende, ghereguleert by het Tractaet, met wat fondament hare
Ho:Mo: Gedeputeerde hier soo is door nemende.
Wdat eerst dan aengaet het Schip d'Experientie, is gheweest een
Schip komende uyt Brazil naer Portugael, met het welck doenmael
desen Staet in oorloge was, is niet alleenigh verhuyrt gbeweest om
over te brengen Bortugysche Abaren ende Koopmanschappen, maer
daer het hier meest op aen komt, hadde gehandelt met de Bortugysen,
dat hp voor convoyer soude strecken, ende defenveren tegens de Com-
missie-haerders van desen Staet, noch eenige byhebbende Portugy-
sche Schepen, 't welck hp oock gepresteert heeft eerst schietende op de-
sen Capiteyn Quaerts den welcken naer een hardt gebecht, dit Schip
verobert heeft, ende in Zeelandt opgebracht, ende is voor de Nomita-
litept aldaer, dit Schip met alle syne ingeladen goederen, als een Bp-
andts Schip prijs verklaert, nevens de andere Bortugysche Schepen
ende ladinge die dat Schip de Experientie aengenomen hadt te defen-
deren, uytgenomen die goederen alleenigh, die bewesen zijn ghewor-
den waerlyck Engelsche toe te behooren, die den eygenaers ende He-
clamanten gevolght zijn, soo dat daez over contentement genomen is,
ende uyt het gene voors is teesen twee disputen, et eerste, dat eeni-
de
13
de Engetse verschepde goederen reclamerenvenguen het selfde afgewwesen
181 op 't fundament, dat bewesen wietdt dat sy haer Borgerschap had-
den in Portugael, ende sulcx in desen voor geen Engelschen maer Boz-
tgysen moesten werden geconsidereert: het tweede, dat de handelingh
die soude aengegaen zijn door den capiteyn van dit Schip, ghenaemt
Kingsman, om de Portugpsen te defendeeren, geloochent wierde: maer
behalven dat de eerste attaque ende schieten was gedaen uyt de Expe-
rientie, ende naer een hardt gevecht daer op, verovert, soo is bewesen
geworden met een meenichte van Betuygen, dat sulcken formelen han-
delinge by den Commandeur van dit Schip d'Experientie, is aenge-
gaen geweest, ende het daer op verklaert van goeden pryse. Daer en
is noyt gesustineert gewerden by yemandtt selfs niet by den Heer En-
vope, die over dese saeckmenichvulvige memorien heeft ingedient, dat
het Schip van geen goeden pryse soude zijn, als sulcken handelinge
was aengegaen, maer gresustineert, dat de verificatien niet valabet
waren, cwelck evenwel met meenichte van betupgen bewesen wesen
desis door den erkenden competenten Rechter, waer vooren partypen
hare bewysen, contra bewysen ende debatten hebben overgelevert son-
der te excipieren ofte te staen op eenige incompetentie, daer over Ben
tentie uytgesproocken, ende is by hare Ho:Mo: soo verde ggekomen,
ende de klachten van hem Heer Envoye te gemoet gegael dat gepresen-
teert hebben niet jegenstaende den tijdt tot reviste langh verstreecken
was parthpen van den laps van den tydt te releveren, ende in revisiei
volgens de Aoetten vanden Lande, op nieuws dese saeck te doen exa-
mineren, met toesegxinge van oock vetooge daer op te sullen houden,
dat inde revisie geprocedeert wierde met alle doenlijcke opmerckinger
ende door dat middel toegevoecht soodanige satisfactie, ende weder-
varen, alsulck contentement, als naer recht ende goeden ghemoede ee-
nichsints sal konnen geschieden, daer niet op is gevolcht, van dat den
heere Envoye onder de gereguleerde pretensien, dese saeck wederom
ophaelt, soo dat dit Schip d'Experientie waerlijck geen Engels Schip-
is geweest, maer met de voorsz handelingh van den commandeur ghe-
worden is een Bortugtysch Schip.
Aldat aengaet het ander Schip den Charles, ende Capiteyn Spraegh,
isser opt een saeck geweest die by hem weer Envoye met precipitantie
gedreven, ende stecht untgevallen is, soo is t dese gheweest, want den
Beer Enboye begeerde prompte satisfactie sonder te willen uytwach-
tende behoorlijcke tisot om wel gheinformeert te konnen zijn, drevchde
daer over desen Staet met Repressailles, daer men daer naer onder
vonden