Blader door transcripties » Nationaal Archief / Rijksarchief Zuid-Holland

archieftoegang 2.10.02, inventarisnummer 9, pagina 22

der suiler cultuur an de residentie Fagal eenen weldadegen
invloed op de welvaart der geheele bevolking moesten uit„
oefenen; dewyl deze tak van cultures en fabriecatie het eige„
„naardig voordeel in zich vereenigt van eene menigte bion„
eren van volks vlyt te ontsluiten en aan byna alle klaesen
van handeverkslieden en arbeiders een zium bestaars te ver„
schaffen, hetwelk door de welgesteldheid, in welke de be„
volking van Tavarel Oorthoek zich bevindt, gectaafd wordt.
dat daarentegen in de Residentie Fagal te ontdekken was
een stilstand, met ongelyk aan die, welke opgemerkt is
an Streken, waar de Europesche kultures met zyn geslaagd
zoo dat men kwam tot het denkbeeld, dat de anders zoo wel„
,dadige siker kultuu, un de Residentie Fagal slechts be„
staat, om enkele individuen te verryken, en aande bevol„
king eenen met deszelfs hunshoudelyke gestelshihid strydi„
gen en boven hare krachten gaanden arbeid op te leggen; en
aan het liouvenement te geven eenige betrekkelyke voor„
doelen, welke echter hoogst waarselyulyk, ten gevolge
van die overspanning, op andere takken van landbouw
en nijverheid wederom verloren gingen; door de fabrie„
kanten voor 13 of 15 dunten daags doende daarstellen alle
mogelyke verrigtingen, tot hunnne onderneming in verband„
staande, alle kronnen van nyverhieid, welke zy moeeten
openen, integendeel verstopten.
tegen over duodanige berigten en verklaringen, mogt
het Indisch bestuu niet aaraelen, goette keuren eene na„
dere regeling van den verpligten arbeid, aan de inlandsche
bevolking, ten behoeve van den Suckerfabrakant te Vang„
ka, op te leggen, ten gevolge van welkede voor den velden
fabriek arbeid afgezonderde bevolking weder ontheven werd
van den aanbreng van brandhout en van liet vervoer van
suikerriet, zoo als gedurende de jaren 1639 en 1840 plaats
gevonden had, tot dat de gebroeders van Vloten goedvon„
,den, het voorsen tot beide einden met zekeren 1V. H Bea„
ver op den 20 february 1659 gesloten contract te verbreken.
Je dezer zake is daarenboven niet met overyling te
werk gegaan: de overmatige, lang gedulde, vorderingen
van werkvolk zyn gedurense 1848 nog in derzelver volle mate
in„
ingewilligd, doch in de maand Abei 1841 tegen het volgen„
de jaar 1549 opgezegd; zoo dat er alle gelegenheid gelaten is,
omn ter zake te nemen de noodige voorzorgen, zoo die in
den aanvang van 1849 niet genomen waren, dan mag
men zulks toeseluijven aanzucht, om de zaken tot het
anteeste te dryven, ten einde zich tegen over den wese„
derland aanwexigen fabriekant buiten verantwoorde„
lykheid te houden; of wel aantwyssel of het Indialse„
stuur byde nieuwlings getrofffene verordeningen zoude
volharden.
doarnaemd, by extract deze
te kennen te geven, dat
het depe van Kalamien in
de onderwerpelike aanse
legenheid niet verd kan
tuischen beide treden; dat
mitsdien
tot desenese dethalue
De Suikersabriekant &A van Vlotens, beweert, dat
hem by artikel ig van zyn contract uitdrukkelyk is toege„
zeyd het bezorgen vande noodige arbeiders voor de dagelyk„
sele werkzaamheden der sucker onderneming: dit wordt
noet tegen gesproken maar daarentegen staande gehou„
den, dat de contractant ter andere zyde verbonden is, om
het gesneden surkerriet naar den suikermolen te Ultvoe„
ren door eigens middelen en evenzeer door eigene middelen
zich van brandhout zal moeten voorzien. te dezerzake
is hem, by onverhoopte tegenwerking of onvoorziene moeij
gelykheden, bescherming van de zyde van het plaatselyk
bestuuw toegezegd; doel in geenen deele heeft het lion„
vernement zich dien ten gevolge verbonden, hem karre„
voerders, oppassers van het voorde karres gebezigde trek„
vee, of houthakkers te verstrekken tegen 13 duitendaags;
tegen een loon voorzeker onevenredig aan den gevorderden
arbeio, wanneer idden maanmerking neemt, dat de voe„
ding van eenen veroordeelden tot drvangarbeid in den
ketting den lande op Java op niet minder dan 20 duiten
daags te staankomt. en wanneer mende door dena„
dressant bedoelde en byde nota van 14 September 1549 ,
b, ingenomene lydt inziet, dan zal men daarenboven
bezwaarlyk kunnen toestemmen, dat het Gouvernement
gehouden zoude zyn konger te dulden; dat hem tegen
ditzelfde onevenreiig loon werden verstrckt arbiiders voor
alle kleine industrien, aan eene senkersabrick verbonden,
welke inde omliggende dorpen worden untgeoesend, dan
wel bedienden voor zyne tuinen en stallingen, evenmin
als