Blader door transcripties » Nationaal Archief / Rijksarchief Zuid-Holland
Samenvatting (ook van de volgende pagina)
De afzetter gaf toe dat zij, terwijl ze een kind aan het uitkleden was, weg ging van slavin Trijntje en naar de voordeur liep. Daar vond ze Mensink aan wie ze vertelde dat het kind was overleden. Hij zou daarop hebben geantwoord "God heeft het ons gegeven, God heeft het ons genomen." Ze merkte op een dag kapok op in gebak toen ze veel pijn had. De situatie werd dagelijks erger. Haar hele lichaam zwol op en ze kreeg last van heftige emoties. Ze moest naar het toilet en besloot haar ontlasting te onderzoeken omdat ze bang was dat het dezelfde ziekte was als het jaar ervoor. In aanwezigheid van slavin Trijntje, die het licht vasthield, haalde ze met een pen iets uit de ontlasting dat leek op haar vermengd met gras. Ze nam daarna een braakmiddel in en vond later in haar ontlasting schraapsels van een worteltje. Ze besloot slavin Trijntje te ondervragen over deze kwestie. Trijntje bekende in aanwezigheid van:
- Apotheker Jan Casper Rigter
- Opperchirurgijn Brontwinkel
- Keldermeester Gerard Bano Baarssenburg
dat Willem Mensink verantwoordelijk was. Hij had haar voorzien van schadelijke ingrediënten, zowel persoonlijk als via zijn slaven. Het ging om:
- poeders
- pitten
- afgeknipte nagels
- kapok
- haar
- werk
- scherpe schilletjes
Trijntje verklaarde dat ze deze ingrediënten had toegediend via:
- gebak met kleine pilletjes
- poeder in thee of koffiewater
- het eten
Transcriptie
Eijndelijk gestorven, dat zij depos=te besig zijnde het kind
te ontkleeden de slavin trijntje van haar af, en na de voor„
„deur is gegaan, alwaar zij voorsz mensink vindende
waaren; hem volgens haar beleijdenis de dood van't kind
heeft bekent gemaakt. die haar daar op tot antwoord
zoude gegeeven hebben, god heeft het ons gegeeven
god heeft het ons genomen, dat zij depos=te op
zeekere tijd eenig capoks, in gebak heeft ontwaart, wae„
„neer zij te dier tijd volpijn was indiervoegen hetpandag
tot dag verergerde, en tot een quaad einde scheen uijt te
willen borsten, in zoo verre, dat zij depos=te op seekere
tijd over 't gantsche Lichaan seer geswollen weesende, ver„
„volgens met een swaare ontroering aangetast wierd,
tot dat eindelijk ter stoelgang moest, waar op zij depos=te
resolveede haare afgang te visiteeren, vreesende dat het
de selve ziekte van 't Jaar vante vooren mogt weesen, waar
op zij depos=t iets inden afgang bemerkende, inpresentie
vande slavin trijntje, die selfs was ligtende, met een
pen daar uijt heeft gehaald, een soort van haijr, vermengt
met gras en gelegt aan een drukje werk, daar 'tselve
ingeweest was dat zij depos=te een drg of twee daar
aan een fomitief ingenomen hebbende, waar door
quam overte geeven, en daar na door stoelgang gevonden
heeft, eenige schraaxsels van Een worteltje, afgegaan
te zijn, waarop zij depos=te die nog continueel vol
pijn bleef, resolveerde, de slavin trijntje daarover
te Examineeren, die vervolgens aan haar depos=te
in presentie vanden Apothecar Jan Casper rigter,
als meede op successive tijden, in presentie vanden opper„
„chirurgijn brontwinkel, en kelderm=r gerard bano
baarssenburg, heeft beleeden, datter niemand de oor„
„zaak van was, als voorn willem mensink, die
haar tot zo verre gebragt had, haar Trijntje
van alle die quaade ingredienten, zo in persoon
als door zijn slaven had laaten versien, meldende
dat het bestont inspoeders, en weederlij pitten, afge„
„knipte nagels, Capok, haijr, werk, en Eenige
scherpe schilletjes, 'tgeen zij betuijgde haar depos=te
in gebak met klijne pilletjes, mitsgrs: het
poeder in thee of in coffijwater, als meede
inde Cost had weeten in te geeven
datter
te ontkleeden de slavin trijntje van haar af, en na de voor„
„deur is gegaan, alwaar zij voorsz mensink vindende
waaren; hem volgens haar beleijdenis de dood van't kind
heeft bekent gemaakt. die haar daar op tot antwoord
zoude gegeeven hebben, god heeft het ons gegeeven
god heeft het ons genomen, dat zij depos=te op
zeekere tijd eenig capoks, in gebak heeft ontwaart, wae„
„neer zij te dier tijd volpijn was indiervoegen hetpandag
tot dag verergerde, en tot een quaad einde scheen uijt te
willen borsten, in zoo verre, dat zij depos=te op seekere
tijd over 't gantsche Lichaan seer geswollen weesende, ver„
„volgens met een swaare ontroering aangetast wierd,
tot dat eindelijk ter stoelgang moest, waar op zij depos=te
resolveede haare afgang te visiteeren, vreesende dat het
de selve ziekte van 't Jaar vante vooren mogt weesen, waar
op zij depos=t iets inden afgang bemerkende, inpresentie
vande slavin trijntje, die selfs was ligtende, met een
pen daar uijt heeft gehaald, een soort van haijr, vermengt
met gras en gelegt aan een drukje werk, daar 'tselve
ingeweest was dat zij depos=te een drg of twee daar
aan een fomitief ingenomen hebbende, waar door
quam overte geeven, en daar na door stoelgang gevonden
heeft, eenige schraaxsels van Een worteltje, afgegaan
te zijn, waarop zij depos=te die nog continueel vol
pijn bleef, resolveerde, de slavin trijntje daarover
te Examineeren, die vervolgens aan haar depos=te
in presentie vanden Apothecar Jan Casper rigter,
als meede op successive tijden, in presentie vanden opper„
„chirurgijn brontwinkel, en kelderm=r gerard bano
baarssenburg, heeft beleeden, datter niemand de oor„
„zaak van was, als voorn willem mensink, die
haar tot zo verre gebragt had, haar Trijntje
van alle die quaade ingredienten, zo in persoon
als door zijn slaven had laaten versien, meldende
dat het bestont inspoeders, en weederlij pitten, afge„
„knipte nagels, Capok, haijr, werk, en Eenige
scherpe schilletjes, 'tgeen zij betuijgde haar depos=te
in gebak met klijne pilletjes, mitsgrs: het
poeder in thee of in coffijwater, als meede
inde Cost had weeten in te geeven
datter
Bronvermelding
Nationaal Archief / Rijksarchief Zuid-Holland, archieftoegang 1.04.02, Inventaris van het archief van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), 1602-1795 (1811), inventarisnummer 10997, Kamer Zeeland, INGEKOMEN STUKKEN VAN DE KANTOREN IN INDIE BIJ DE HEREN XVII EN DE KAMER ZEELAND, Stukken van de gouverneur en raden van Kaap de Goede Hoop, Kopie-criminele processtukken van de Raad van Justitie van Kaap de Goede Hoop, 1713
Scan + Transcriptie
Klik op de afbeelding om het te vergroten en de transcriptie ernaast te zien
Kunstmatige intelligentie (AI)
De transcriptie is door de computer gemaakt via automatische handschriftherkenning.
De samenvatting wordt door de computer gemaakt op basis van een taalmodel.
Beide kunstmatige intelligentie taken zijn niet perfect, maar vaak ruim voldoende zodat het historische document begrijpelijk wordt.
De samenvatting wordt door de computer gemaakt op basis van een taalmodel.
Beide kunstmatige intelligentie taken zijn niet perfect, maar vaak ruim voldoende zodat het historische document begrijpelijk wordt.