Browse transcripts » Amsterdam City Archives

archive access 499, inventory number 231, page 8

VERLIES - EN WINSTREKENING
HET DRENKEN DER HEILIGEN , OF DE PERIKELEN
VAN EEN JONGE AMSTERDAMSE GRAANHANDELAAR
IN PORTUGAL ( 1558 )
UITGAVEN
Jaarboek 42.622,37
Maandblad 29
-
330
' 15
Ledenadministratie 4.186,40
Ledenwerving -
~
Jaarvergadering 314,30
Bankkosten 264,54
Postzegels + diversen 332,50
Bijdrage aan Gemeentearchief 750 ,—
Representatie 433,10
Afschrijving vordering op Gemeentearchief 750 ,—
78.983,36
INKOMSTEN
Contributie 56.981 ,-
Giften 6
-
102
> 75
Rente 6
-
935
' 41
Excursies ontvangen bijdragen 1.160 ,—
kosten 782-
378 -
Verkoop oudere publikaties 864,21
Saldo verlies 7.721,99
78.983,36
DOOR
MR . R . VAN ANSWAARDEN
In de archieven van de Grote Raad , het hoogste rechtscollege van de Bourgondisch-
Habsburgse agglomeratie in de Lage Landen , zijn honderden rechtszaken met be-
trekking tot Amsterdam en zijn inwoners te vinden . 1 Hoewel die zaken vooral
voortvloeiden uit handel , scheepvaart , nijverheid en geldwezen , zijn ze nog niet al-
tijd saai of vervelend voor diegenen wier belangstelling niet specifiek juridisch of
economisch gericht is . Vele van de in extenso uitgeschreven arresten van de Grote
Raad vertellen ons bijzonderheden van het leven van bepaalde personen of families .
Met een van deze zaken , die een jonge Amsterdamse graankoopman betrof die rond
1558 in Portugal in de klauwen van de Inquisitie was geraakt , zullen we ons hier
bezig houden .
De Grote Raad sprak , sinds zijn ontstaan ten tijde van Filips de Goede , recht in
derde en laatste instantie op beroepen van inwoners van de Nederlanden tegen von-
nissen van gewestelijke justitiehoven , zoals het Hof van Holland ( in Den Haag ) of
de Raad van Vlaanderen ( in Gent ), onder andere . De aldus aangevochten vonnissen
waren zelf vaak ook weer uitspraken op beroepen , aangetekend tegen vonnissen van
schepenbanken van steden en dorpen , zoals die van Amsterdam of Brugge , bijvoor-
beeld . Daarnaast sprak het college in een beperkt aantal gevallen ook recht in eerste
instantie , zoals in zaken van vreemde kooplieden die hier te lande geen domicilie
hadden .
.,
In ons geval begon het proces voor de schepenen van Amsterdam , om door mid-
del
van een hoger beroep tegen een door hen gewezen tussenvonnis bij het Hof van
Holland terecht te komen , waarvandaan de zaak tenslotte , weer door middel van
een hoger beroep , bij de Grote Raad aanhangig werd gemaakt .
VOOR HET GERECHT VAN AMSTERDAM
Nog maar pas teruggekomen in Amsterdam na een wat lang uitgevallen verbüjf in
Portugal , werd de jonge graankoopman Jan Bet Janszoon 2 in de eerste dagen van
1560 door zijn stadgenoot Cornelis Bloemaert voor de schepenbank gedaagd . Bloe-
maert vorderde terugbetaling van de 556 gulden dVi stuiver die hij hem in 1558 te
Lissabon had voorgeschoten . Op de rechtszitting van 19 januari 1560 eiste Bloe -
10
11