Transcripties » Recent gemaakte samenvattingen van historische documenten

Op 7 januari 1745 legden verschillende mensen een verklaring af voor Daniel Arentsz, de secretaris van de rechtbank van het gouvernement. De getuigen waren:

• Ian Tangana uit Haarlem, korporaal bij fort Henrietta Lovisa
• Piero Pietersz uit Brussel, korporaal
• Andries Viset uit 's-Gravenhage
• Dirk Múller uit den Ham
• Anthonij Spits uit Cornelis Munster
• Johannes Boekwij uit Gent

Ze waren allen soldaten in dienst van de Compagnie en gestationeerd bij de Landpoort van het fort. Ze legden een verklaring af op verzoek van de tijdelijke aanklager Carl Jan Hout. De eerste getuige Tangana verklaarde dat hij op 18 december geschreeuw hoorde bij zijn post. Toen hij ging kijken zag hij dat Otto Hendrik Kloek, de baas van de wapenkamer, een vrouw sloeg met een stok. Deze vrouw was eerder de prostituee van de overleden eerste konstabel. De tweede getuige Piero Pietersz had die dag wacht bij de Landpoort en wist alleen dat Jan Fredrik Gieseke, de helper van de wapenkamer, die middag bij de Landpoort was.

Van het Sumatraanse Westkust-kantoor van de VOC op 25 maart 1764 de volgende bestellijst voor de jaren 1761-1765:

• 24 beitels
• 34 schaven
• 24 boorijzers
• 6 metseltrofels
• 6 slijpstenen
• 2 draaistenen
• 12 timmermansdissels
• 6 bijlen
• 2 lieren voor sloepen
• 4 dommekrachten
• 6 breek- en steenbeitels voor de werf
• 4 handzagen
• 2 spanzagen
• 6 avegaars (boorbeitels) in verschillende soorten
• 4 handschroeven
• 4 nijptangen
• 6 platte draadtangen
• 6 puntige draadtangen
• 4 snijgereedschappen in verschillende soorten
• 5000 klinker stenen
• 100 pond zink

Voor het pakhuis:

• 4000 Javaanse stromatten
• 12 houten zoutschoppen
• 8 houten zoutschoppen met ijzerbeslag
• 20 paknaalden
• 3 sets metalen handgewichten ter vervanging van onbruikbare exemplaren waar men dringend verlegen om zit

In een brief uit juni 1885 wordt gesproken over het verlenen van een titulaire rang. Rekening houdend met eerdere besluiten van 10 augustus 1876 en 21 juli 1877 blijkt dat gedurende 12 jaar een onderofficier als adjudant heeft gefunctioneerd. Dit heeft nooit problemen voor de dienst opgeleverd. Het voorstel van de Commandant der troepen lijkt meer gebaseerd op persoonlijke voorkeuren dan op het belang van de dienst. Het advies is om dit voorstel niet in te willigen.

Uit dit historische document blijkt dat er een handelssamenwerking werd opgezet met 66 personen, waaronder 6 hoofden en bestuurders. Het totale startkapitaal was 11.350 pagodas (Indiase munteenheid) om te kunnen handelen met de VOC.

De verdeling van de aandelen was als volgt:

• Walloemoentij Rasoe: 4 aandelen van 800 pagodas
• Madulla Wissena: 3 aandelen van 600 pagodas
• Rakapillij Tangena: 3 aandelen van 600 pagodas
• Wassamoetaal: 3 aandelen van 600 pagodas
• Walloer Pardesiol: 3 aandelen van 600 pagodas
• Soerechittij Haribol: 3 aandelen van 400 pagodas
• Ammara Aatchiaraloe: 2 aandelen van 400 pagodas

Op onbekende datum in Amsterdam werd een juridische volmacht opgemaakt. De tekst beschrijft een juridische machtiging, waarin iemand toestemming krijgt om namens een ander te handelen. Als getuigen waren aanwezig: Freddrick Sylvius en Hendrick Bringer. De akte werd ondertekend door Daniel Tangena, F. Sijlvius en H. Baangen. De notaris Sivius heeft de akte bekrachtigd.

Barent Coster, vleeshandelaar, en Maria Tangena waren getrouwde partners. Ze beloofden aan Tangena, de zus van Maria, alle kleding van linnen en wol, plus goud- en zilverwerk. Ze moesten aan Jan Tangena en Hendrikje Bruijgick, de ouders van Maria, of de langstlevende van hen, 100 gulden betalen plus kleding en sieraden als wettelijk erfdeel. Als de ouders zouden overlijden, moest er worden uitgekeerd aan:

• Annetje Agnetje Tangena (zus): 75 gulden plus kleding en sieraden
• Jan Tangena (broer): 25 gulden

Dit testament werd opgesteld in Amsterdam aan de Heilige Weg in aanwezigheid van Jacob van der Groe en Jacob de Clercq als getuigen. Op een later moment in oktober 1685 verschenen Barent Coster en Maria Tangena opnieuw. Coster leed aan waterzucht. Door zijn aanhoudende ziekte, hoge medische kosten en tegenvallende handel was hun vermogen zo verminderd dat ze meer schulden dan bezittingen hadden. Daarom hebben ze het eerdere testament nietig verklaard. Dit gebeurde in Amsterdam in aanwezigheid van Gerbrand Amnnich en Gerrit van den Groe als getuigen.

Moeder treedt op als wettelijke voogdes over haar 5 minderjarige kinderen die ze had met haar overleden man Theodorus Alexander Walswijk. De kinderen heten:

• Christiaan Jacobus Maria
• Angelina Gerina Dorothea
• Annaellaria
• Theodorus Hendrikus
• Theodorus Walswijk

De kinderen hebben recht op de helft van het bezit dat hun moeder heeft geërfd. Dit bezit komt van Willem, die het heeft nagelaten aan zijn erfgenamen. Het gaat om een heide-molen die verhuurd was aan Hendrik.

De schuldenaar moet zijn bezit verzekeren bij een brandverzekering. Als er schade is, krijgt de schuldeiser een vergoeding voor zover er iets te vorderen valt. Dit geldt ook voor het overgebleven onderpand.

De schuld moet direct worden terugbetaald als:

• De schuldenaar zijn verplichtingen niet nakomt
• Het onderpand beschadigd of vernietigd is
• Het onderpand zonder toestemming is verkocht
• Er beslag op is gelegd
• Bij faillissement
• Bij uitstel van betaling
• Bij overlijden van de schuldenaar

Bij vrijwillige verkoop mag de koper geen gebruik maken van het recht van zuivering. Als de hoofdsom niet wordt betaald, mag de schuldeiser het onderpand openbaar verkopen. Hij mag de verkoopprijs innen en daarvan de hoofdsom, rente en kosten afhalen.

Deze akte is opgemaakt in Nieuwe-Wetering, gemeente Alkemade, op 15 juni 1906 in aanwezigheid van Antonius van Haastrecht, blikslager en Gerard van't Overvliet, nachtwaker, als getuigen. Jacob Bakker verklaarde wegens trillende handen niet te kunnen tekenen. De akte is geregistreerd in Haarlem op 18 juni 1906.

Een lijst van militaire eenheden en hun commandanten in verschillende plaatsen in het westen van Nederland:

• Jan Poulut de Reijgers Bergh leidde de manschappen van Landambacht met 55 man
• Symen Claas Overvliet commandeerde de manschappen van Wateringe met 158 man
• Dirk vander Schilde had het bevel over Schipluiden met 89 man
• Willem Schoon leidde de manschappen van Houtelaardock met 64 man
• Elbert Resevelt voerde het bevel over De Lier met 91 man
• Salomon vander Seul en Woutarius Groenevelt commandeerden de manschappen van Poortland, het Hof van Delft en Hodenpijl ten westen van de Schie met 193 man
• Claas vander Cleij leidde de helft van de manschappen van Wassenaar en Zuidwijk met 188 man
• Arien Cornelis den Corsteman commandeerde 170 man
• Wouter vander Hoeck leidde de helft van de manschappen van Voorschoten met 138 man
• Claas Leenderts van Roen had 132 man onder zijn bevel
• Theunis Seroens vander Capelle commandeerde de manschappen van Veur met 125 man
• Isaack vanden Bergh leidde een derde van de manschappen van Leidschendam, Stompwijk en Wilsveen met 853 man

Op 7 april 1762 kregen Hendrik de Haan en weduwe Hamilton & Meijners toestemming van de Sociëteit van Suriname om slaven te vervoeren van de kust van Guinea naar de kolonie Suriname. De Haan deed dit namens Adriaan Kroeff, een koopman uit Vlissingen, met het schip de Geertruijd Elisabets onder leiding van schipper Jasper Deijnoot. Hamilton & Meijners, kooplieden uit Rotterdam, gebruikten het schip d'Africa met schipper Willem de Molders.

Ook deed Jacoba dela Haije, weduwe Whijtsz, een verzoek voor haar zoon M.L. Whijtz. Hij was al kapitein-luitenant in Suriname en wilde graag ingenieur worden bij de artillerie-compagnie van Heerspiering, die een vacature had.

Op 1628 werd in Amsterdam een testament ondertekend door Joos Jacob en Pieter Jansz Bosch. Dit testament moest onveranderlijk worden uitgevoerd volgens de laatste wil van de opsteller. De notaris werd gevraagd hier één of meerdere officiële documenten van op te maken.

Op 7 april 1628 rond 2 uur 's middags in Tichem verscheen Pierre le Maijen uit Marchines voor notaris Jacob Jacobs. Hij ging als soldaat naar West-Indië op het schip Hollandia. Hij maakte zijn testament op omdat de dood zeker is maar het moment onzeker.

Hij verdeelde zijn bezittingen als volgt:

• 7 gulden voor Jean Gallois
• De rest van zijn bezittingen wordt verdeeld in 5 gelijke delen tussen:
  • Pierre Maijeur, zijn zoon van eerste vrouw Anthoinette Lerecq
  • Anna Maijeur, dochter van tweede vrouw Ricqtis Guagon
  • Jeanne Maijeur, dochter van tweede vrouw Ricqtis Guagon
  • Marie Maijeur, dochter van huidige vrouw Charlotte de Mors
  • Charlotte de Mors, zijn huidige vrouw

Omdat zijn familie in Marchines woont, stelt hij de broers Jan Gallois en Adam Gallois aan om zijn nalatenschap te beheren en het geld naar zijn vrouw en kinderen te sturen.

In augustus 1811 werden op een Franse school prijzen uitgereikt voor verschillende vakken:

• Latijnse vertaling:
  • 1e prijs: Pierre Mouton uit Saint-Omer
  • 2e prijs: Jean Baptiste Mercier uit Brussel
• Grieks:
  • 1e prijs: Augustin Isidore Noureaux uit Sailli
  • 2e prijs: Edouard Joseph Bogaert uit Grammont
• Spelling:
  • 1e prijs: Jean Baptiste Mercier uit Brussel
  • 2e prijs: Charles Spilleux uit Dunkerque
• Elementaire klas:
  • 1e prijs: Auguste Jean Anselme De Caigny uit Gent
  • 2e prijs: Henri Joseph Spronck uit Parijs
• Wiskunde:
  • Algebra: 1e prijs Pierre Dandelin uit Parijs
  • Meetkunde: 2e prijs Charles Oblet uit Amiens
  • Driehoeksmeting: 1e prijs Jean Francois Renault uit Londen
  • Elementaire wiskunde: 1e prijs Leonard Chemin uit Parijs

Johan Cornelis van Maurick en Aert Jansz de Man, burgers uit Culemborg, regelen samen met Maria Gerrits (weduwe van Cornelis Jansz van Maurick) een huwelijkscontract voor hun broer Anthonis Cornelisz van Maurick die gaat trouwen met Neeltgen Henrick. Neeltgen wordt bijgestaan door:

• haar moeder Aeltgen Cornsch en diens huidige man Wessell Jansz
• haar oom Jacob Cornelisz die buiten de Sint Catharinapoort woont
• haar zwager Anthonis Aelbert Rijckensz die in Bosweide bij Woerden woont

De bruidegom brengt in:

• een schuldbewijs ter waarde van 300 gulden plus rente
• 300 gulden in contanten
• kleding en andere bezittingen

De bruid brengt in:

• 1000 gulden aan rentebrieven die bij de weeskamer van Oudewater liggen

In het contract staat:

• Als één van beiden binnen een jaar na het huwelijk overlijdt zonder kinderen, krijgt ieder zijn eigen ingebrachte bezittingen terug plus de helft van wat tijdens het huwelijk is verdiend
• Als ze langer dan een jaar getrouwd zijn of kinderen krijgen, worden alle bezittingen gemeenschappelijk volgens de wetten van Utrecht
• Als de bruid overlijdt zonder kinderen, krijgt de bruidegom 100 gulden extra uit haar nalatenschap

Soldaten uit Oterdum hebben geschoten op 18 soldaten van Tijs Oerts en 29 van Hans Spiraets. Hindrick van Delden werd in zijn hiel geschoten en Wybbe van Gouten stierf door kanonschoten toen het schip van Berent Alberti werd aangevallen. In Dam werden huizen afgebroken en naar Ziel gebracht om huizen te bouwen, waaronder die van Claes ten Buers en Gert Smyts. Dode van Amsweer, zoon van Aylco van Amsweer, publiceerde een boek "Spiegel der aanvechting" met klachten over het vaderland. Zijn broer Melchior van Amsweer werd predikant in Antwerpen. Op 24 september werden soldaten uit Oterdum gestuurd tegen vaandeldrager Johan Hillinck. In Embden waren mensen ontevreden dat dieven en straatrovers werden gevoed. Hindrick Karsgijns, een burgerzoon uit goede familie, stierf in de gevangenis van Steenwick door honger en ellende. In deze maand werden muntmeesters gearresteerd in Lubich en Hamburg voor het namaken van munten. Drost Ocko Vrese had minder last van soldaten nu Oterdum werd belegerd. De schans bleek na 14 dagen effectief in verdediging. De belegering zou beter in de winter kunnen plaatsvinden tijdens vorst. De huisvrouw van de drost stierf in Gronnigen. Ocko Vrese kwam uit Loppersum als boerenzoon en kreeg zijn naam door te dienen bij jonker Aylt Vrese. Hij trouwde met Margreta, een rijke weduwe uit Westphalen. Er was veel belasting en dwangarbeid voor de bevolking tijdens de belegering van Oterdum. Vele boeren stierven door beschietingen tijdens het werk aan de schansen.

In Amsterdam zijn op 23 december 1936 getrouwd:

• Lodewijk Willem Carel Demmenie, kleermaker van 30 jaar, geboren in 's-Gravenhage. Hij is de zoon van Albertus Demmenie (kleermaker) en Antonia Antoinetje van Es.
• Johanna Adriana Poortenaar, 27 jaar, geboren in Amsterdam. Zij is de dochter van Christiaan Leendert Poortenaar (61 jaar, lijstenmaker) en Angenes Heijdenrijk (56 jaar).

• Lodewijk Willem Karel van Es, grootvader van de bruidegom, diamantslijper van 74 jaar
• Christiaan Leendert Poortenaar, broer van de bruid, 29 jaar

• Jacobus Johannes Frederics Vetser, huisschilder van 27 jaar, geboren in 's-Hertogenbosch. Hij is de zoon van de overleden Jacobus Petter en Johanna Martens (50 jaar) uit Krommenie.
• Regina Krah, 19 jaar, geboren in Oudheusden. Zij is de dochter van Johannes Petrus Krah (52 jaar, broodbakker) en Agnes Catharina Elisabeth Poussaint.

• Gerrit Leendert Rant, bakker van 26 jaar
• Erika Elisabeth Ida Podrabsky, 32 jaar

In deze periode vluchtten sommige burgers uit Antwerpen vanwege de onrust en angst voor wat nog komen zou. De overheid begon zwak op te treden. De calvinisten in Antwerpen hielden heimelijk preken buiten de stad. In 's-Hertogenbosch en andere plaatsen werden mensen vervolgd. Op 10 augustus werd in Antwerpen een bijeenkomst van wederdopers ontdekt. Enkele werden gevangen genomen en gemarteld. Mensen uit Leuven reden met ongeveer 200 bevoorradingswagens naar Luxemburg, waar hertog van Alva verwacht werd. Op 14 augustus kwam graaf Lodewijk Ladron met 12 Duitse legereenheden Antwerpen binnen. Hij was van pauselijke afkomst. De Waalse soldaten van Margaretha van Parma verlieten de stad. Op 15 augustus werd in Antwerpen, Mechelen en omgeving bevolen om hertog van Alva's leger van voedsel te voorzien in het Land van Luik. Hij had ongeveer 12.000 Spaanse soldaten bij zich. Die dag was er in Antwerpen ook de traditionele Onze-Lieve-Vrouwe processie. Op 18 augustus werden de Waalse soldaten uit Antwerpen verbannen omdat velen daar bleven rondhangen. Op 20 augustus kwam hertog van Alva met 20 Spaanse legereenheden en enkele ruiters Leuven binnen. In Brussel, Lier en elders werden Spaanse soldaten ingekwartierd. Sommige mensen vluchtten het land uit om aan de tirannie te ontkomen. De Spanjaarden trokken daarna van Leuven naar Gent. Hun schutters hadden meestal lange geweren, musketten genoemd, die ze op steuntjes legden.

Als er passagiers uit Dordrecht aankwamen, moesten deze op de dienstdoende wagen worden geplaatst. De koetsier moest direct zijn wagen gereed maken (de paarden moesten zowel in zomer als winter klaar staan) om ongeveer gelijktijdig te kunnen vertrekken. De klager had enkele kleine bezwaren:

• De rijtuigen die passagiers van Dordrecht brachten, werden ook gebruikt om passagiers terug te vervoeren
• Als het aanwezige rijtuig niet voldoende was, werden er andere wagens ingezet zonder te wachten op reizigers bij het veer naar Dordrecht

Volgens de klager was dit schadelijk voor hem en in strijd met:

• Artikel 8 van het reglement van 27 maart 1798
• Artikel 2 van het reglement voor voerlieden en verhuurders van rijtuigen in de stad van 31 december 1790

Voor notaris Isaac Bles in Tilburg verschenen Willem Adriaan Vervest en Hendrina Daniel Rooijens, een getrouwd stel. Ze wilden hun testament aanpassen dat ze op 18 maart 1794 hadden opgesteld. Willem Adriaan Vervest verklaarde, met toestemming van zijn vrouw, dat hij de erfenis die hij eerder had toegezegd aan zijn zus Petronella Vervest wilde intrekken.

Op 30 december 1963 werden in Amsterdam de volgende overlijdens geregistreerd:

• 29 december 1963 om 3:35: Maria Schoolenaar, 87 jaar, weduwe van Gerardus Geestman, dochter van Hermanus Schoolenaar en Maria Wilhelmina Otten
• 27 december 1963 om 18:55: René May, 2 weken oud, zoon van Greta May
• 28 december 1963 om 13:15: Hendrika Franschman, 48 jaar, echtgenote van Johannes Collewijn, dochter van Benjamin Franschman en Janna de Kovel
• 27 december 1963 om 23:45: Reinoud Willem Jacobus Rats, 54 jaar, filiaalhouder uit Udenhout, echtgenoot van Adriana Hendrika Maria Kohne, zoon van Hendrikus Gerardus Jacobus Rats en Henrica Antonia Catharina van Muskens
• 28 december 1963 om 7:10: Kornelis Peereboom, 83 jaar, geboren in Kuinre, echtgenoot van Theodora Josephina Catharina Koenen, eerder gehuwd met Maria Geertruida van der Put, zoon van Egbertus Peereboom en Catrina van Koersveld
• 29 december 1963 om 12:30: Maria van Rigteren, 94 jaar, geboren in Wormerveer, weduwe van Aris van Pel, dochter van Jacob van Rigteren en Trijntje Valk

Op 30 juni 1937 werden in Amsterdam twee huwelijken gesloten:

1. Het eerste huwelijk was tussen:
   • Bruidegom: Reinoud Willem Jacobus Rats, 27 jaar, winkelbediende, geboren in Udenhout
     • Zijn ouders: Hendrikus Gerardus Jacobus Rats (63) en Henrica Antonia Catharina Muskens (62)
   • Bruid: Adriana Hendrika Maria Köhne, 25 jaar, geboren in Haarlem
     • Haar ouders: Adrianus Hendricus Johannes Köhne (54) en Elisabeth Maria Josephine Dijkman (55)
   • Getuigen: Nicolaas Johannes Holla (58, etuimaker, oom van de bruid) en Antonius Gerardus Henricus Kats (25, schoenmaker, broer van de bruidegom)
2. Het tweede huwelijk was tussen:
   • Bruidegom: Harm van Duinen, 28 jaar, huisschilder, geboren in Amsterdam
     • Zijn ouders: Wouter van Duinen (56) en Johanna Catharina Wardenburg (56)
   • Bruid: Maria Lorent, 24 jaar, geboren in Amsterdam
     • Haar ouders: Cornelis Hendricus Lorent (54) en Maria van Kemmeren (52)
   • Getuigen: Willem Frederik van Lemmeren (75, grootvader van de bruid) en Jantje Pals (30, schoonzuster van de bruid)

Deze tekst beschrijft twee huwelijken die werden voltrokken in Amsterdam op 14 augustus 1935:

1. Het eerste huwelijk was tussen:
   • Martinus Pebrus Adrianus Kats (24 jaar, banketbakker uit Udenhout)
   • Elisabeth Wijtmans (24 jaar, zonder beroep uit Amsterdam)
   Getuigen waren:
   • Nicolaas Johannes Jolla (56 jaar, etmaker)
   • Antonius Gerardus Kats (23 jaar, schoenmaker, broer van de bruidegom)
   Dit huwelijk werd ontbonden door een vonnis van de rechtbank te Amsterdam op 16 februari 1939, ingeschreven op 18 april 1939.
2. Het tweede huwelijk was tussen:
   • Isaac Barend (27 jaar, slagersknecht, weduwnaar van Jetje Braasem)
   • Killigje Wichers (26 jaar, gescheiden van Léon Oesterman en eerder van Willem Cornelis Dameijer, geboren in Stavoren)
   Getuigen waren:
   • Klaas Veen (29 jaar, electricien)
   • Mones Visser (37 jaar, slager)

Op 7 maart 1656 verschenen Jacob Gerritsz Mayen en Haefgen Cornelis (echtgenoten wonende in Benschop) voor notaris Dirck van Lostadt in Utrecht. Ze maakten hun testament op 12 maart 1652.

Ze benoemden als erfgenamen hun 8 kinderen:

• Franck Jacobs Mayen
• Cornelis Jacobs Mayen
• Aeltgen Sophia Jacobs Mayen
• Hillegont Jacobs Mayen
• Geertgen Jacobs Mayen
• Jannichgen Jacobs Mayen
• Elisabeth Jacobs Mayen
• Marichgen Jacobs Mayen

Elk kind krijgt een negende deel van de erfenis. De kinderen van overleden kinderen erven samen het deel van hun ouder. Hun dochter Marichgen krijgt alleen het wettelijk minimum (legitieme portie), waarvan eerst haar schulden aan haar ouders worden afgetrokken. Als voogd over de minderjarige kinderen van Marichgen wordt Willem Aertsz Lange uit Polsbroek aangesteld.

Op 13 maart 1652 verscheen Jannichen Loos uit Westanen voor notaris Niclaes van Lostadt in Utrecht om haar rechten over te dragen aan Tryntgen Balthus, weduwe van Jan Jacobsz Godde uit Amsterdam.

Op 1789 vertrok vanaf de Kamer Delft het schip de Expeditie naar Oost-Indië met de volgende personen aan boord:

• Jan Hendrik Willem van Wibich uit Saven-Gotha, onderluitenant
• Jan Lugtenburg uit Vlaardingen, scheepstimmerman
• Jan Beekman uit Oostvriesland
• Pieter Maal uit Duinkerken
• Coert Hendrik Engelke uit Diepenau, chirurgijn
• Jan Bottje uit Werterbeek
• Nicolaas Goutier uit Den Haag
• Jan Eggers uit Delfshaven
• Johan Coenraad Boeg uit Overijssel
• Coert Engel uit Diepenau, matroos

Er werden verschillende verdragen gesloten tussen de Nederlandse Republiek en de vorsten van Hannover en Cell. Op 31 december 1694 gaf Friesland toestemming voor een verdrag over troepen in de Nederlanden. Op 1 mei werd een overeenkomst gesloten tussen Engeland, de Republiek en de keurvorsten van Hannover en Cell over het sturen van 6000 soldaten. Verschillende provincies gaven hiervoor toestemming:

• Overijssel op 14 mei
• Friesland en Gelderland op 1 juni
• Stad en Lande op 15 juni

Op 4 februari werd een defensief bondgenootschap gesloten met Hannover en Cell. De provincies werden verzocht hun achterstallige betalingen te voldoen. Op 19 april 1697 stemde Overijssel in met de bekrachtiging van dit verdrag, Friesland volgde op 14 maart. Een nieuwe overeenkomst werd gesloten op 19 april 1697 over het sturen van 6000 man naar de Rijn of Maas. De provincies stemden hier als volgt mee in:

• Holland op 22 april
• Overijssel op 13 mei
• Gelderland op 22 mei
• Utrecht op 23 mei
• Friesland op 9 juli
• Stad en Lande op 10 september

Op 20 april werd de koning van Groot-Brittannië verzocht 3000 man paraat te houden. Op 14 mei werd toestemming gegeven voor het uitvoeren van 500 centenaar buskruit en 100 centenaar salpeter naar Lunenburg. Utrecht gaf op 1 maart 1700 hiervoor ook toestemming.