Transcripties » Recent gemaakte samenvattingen van historische documenten

Dit is een huwelijkscontract uit Utrecht van 19 juni 1629. Het legt vast dat:

• Als de bruidegom overlijdt, zullen zowel zijn kinderen uit een eerder huwelijk als de kinderen uit dit huwelijk gelijk erven
• Als de bruidegom overlijdt zonder kinderen bij deze bruid, krijgt zij:
  • haar eigen ingebrachte bezittingen
  • haar kleding en sieraden
  • de helft van de tijdens het huwelijk gemaakte winst of verlies
  • 2000 Carolus guldens uit zijn nalatenschap
  • de helft van alle huisraad
• Als de bruid overlijdt zonder kinderen, krijgen haar erfgenamen alleen:
  • haar eigen ingebrachte bezittingen
  • haar kleding en sieraden

Het contract is ondertekend door Pieter de Kooninck, Geertrut van Berck, Pieter Sabe, Adam van Lexch, G.G. Gemys (notaris), en Catharina Trijntge Visschers (huisvrouw van Adam van Berten).

Op 19 december 1626 verscheen Hendrick Willemsz voor notaris Valm Anthijsz. Willemsz verklaarde dat hij als oppertimmerman zou varen naar Oost-Indië met het schip Utrecht. Hij gaf volmacht aan Neelthen Cornelis om tijdens zijn afwezigheid:

• zijn bezittingen te beheren
• geld te lenen
• huizen en grond te verhuren of verkopen
• rechtszaken te behartigen
• betalingen te ontvangen

Als getuigen waren aanwezig Barent Jansz, Jan Jansz en Abel Arentsz (beëdigd makelaar).

Later in het document worden verschillende landeigenaren genoemd bij de Bijlmermeer, waaronder Piet Toll, Marrij Pieters, Willem Cornelisz, Sijmen IJsbrantsz, Claes Cornelisz, Cornelis Corssz, Jan Cornelis, Bruijn Jansz en Dirck Claesz. Deze personen hadden te maken met dijkgraaf Harmen Keulingh van de Bijlmermeer over betalingen voor afgegraven land.

Deze zaak was op 27 april behandeld door advocaat Jan de Witte, Jan van Vlooswijck en Reijer Cornelisz. Het Hof van Holland gaf op 28 oktober een uitspraak, gevolgd door een zitting op 30 oktober onder raadsheer Reijnier van Xsijn.

Op 14 december 1632 maakte de zieke handelaar Mattheus Huijbrechts uit Amsterdam zijn testament. Hij was nog goed bij verstand. Hij verklaarde het volgende:

• Hij gaf zijn ziel aan God en wilde een christelijke begrafenis
• Zijn drie zonen Arent, Harick en Paulus kregen elk 1000 gulden en samen al zijn kleding
• De rest van zijn bezittingen ging naar zijn vijf kinderen: Barbara, Arent, Geertruijd, Harick en Paulus
• Als hij later nog meer kinderen zou krijgen, zouden die ook elk 1000 gulden erven
• Als een kind zou overlijden, gingen diens rechten naar zijn wettige kinderen
• Als voogden over zijn minderjarige kinderen benoemde hij Havick vande Velde, Goris de Weeri, Jan van Beringen en Fredrick van Bamchem

Ook bevatte het document huwelijkse voorwaarden tussen Jan Haeghe en Grietgen Hooft. Ze zouden geen gemeenschap van goederen hebben. Als Jan eerst zou overlijden, kreeg Grietgen 12.000 gulden. Dit gold ook voor haar kinderen als zij eerst zou overlijden. Als Grietgen zonder kinderen zou overlijden, kregen haar erfgenamen alleen haar eigen bezittingen en sieraden.

Op 7 juli 1655 verschenen voor notaris Adriaen Lock twee kooplieden uit Amsterdam:

• Cornelis Sijmonsz vander Loef, ongeveer 60 jaar oud
• Abraham Bus, ongeveer 34 jaar oud

Zij verklaarden onder ede, op verzoek van koopman Frans Pardicque, dat zij op 24 maart 1655 via makelaar Elias Sandra 50 vaatjes met witte Goudse vijgen hebben verkocht en geleverd. In totaal waren dit dus 100 vaatjes voor een prijs van 9,875 gulden per 100 pond, te betalen binnen 14 dagen met een half procent korting.

De getuigen bij deze verklaring waren notarisklerk Vuis en Hendrick Jaspersz.

Louis Craijers moet aan Gustavus Smit voor de kost, drank en lesgeld van Melchisedech Cocq elke 6 maanden gedurende 2,5 jaar 60 gulden betalen. Dit moet steeds aan het begin van elk half jaar gebeuren, zoals in het eerste contract staat. Ze beloven dit na te komen volgens de wet. Dit werd vastgelegd in Amsterdam in aanwezigheid van Elias Sandra, de oudoom van Melchisedech Cocq, en de getuigen Claes Mars en Dirck Touw. A. Lock was de notaris.

Op 12 november 1632 heeft Jacob Jacobs samen met getuigen bij Hieronimus Hestes, een koopman in de stad, het volgende meegedeeld aan de door de stad aangestelde curator van de failliete boedel van Elias Sandra.

Elias Sandra had voor zijn faillissement opdracht gegeven aan Guillaume Henri, een koopman uit Rochelle in Frankrijk, om voor hem ongeveer 35 ladingen haver te kopen en per schip naar deze stad te sturen. Guillaume Henri heeft deze haver gekocht en verscheept met het schip van Jan Claesz Broker.

Omdat Elias Sandra failliet is gegaan en het schip met de 35 ladingen haver nu voor de stad is aangekomen en gelost moet worden, vraagt de aanmelder aan de curatoren om:

• De partij haver in ontvangst te nemen
• Te beloven dat ze de reeds getrokken en nog te trekken betalingen voor de haver zullen accepteren
• Deze betalingen op tijd te voldoen

Als de curatoren dit niet direct toezeggen, zal de aanmelder de haver zelf laten lossen en de vrachtkosten en andere onkosten betalen uit de opbrengst van de haver, voor zover die opbrengst dat toelaat.

Op 3 mei 1697 ging notaris Dirck vander Groe met getuigen naar Elias Sandra, vader van Elias Sandra de Jonge, op verzoek van koopman Elie den Pommares uit Amsterdam. Ze verzochten hem een wisselbrief te accepteren die voor zijn zoon bestemd was. De vader antwoordde dat zijn zoon ziek was en de wissel niet zou accepteren zonder advies. De notaris protesteerde namens de opdrachtgever tegen deze weigering en eiste vergoeding van:

• alle kosten
• schade
• rente

Dit gebeurde in Amsterdam in aanwezigheid van getuigen Albert Reynst en Wouter Schuirman. De wisselbrief was gedateerd op 14 april 1677 uit Ardoure en was voor een bedrag van 60 pond sterling, te betalen aan Daniel Porten.

Op 12 januari 1675 ging notaris Adriaen Lock samen met getuigen naar Elias Sandra de Jonge, een handelaar in Amsterdam. Dit was op verzoek van Jacob, ook een handelaar in de stad. Ze vroegen Elias Sandra de Jonge om een wisselbrief te accepteren.

Elias Sandra de Jonge weigerde de wisselbrief te accepteren omdat hij geen toestemming had van de persoon voor wiens rekening de wissel was uitgeschreven.

De notaris heeft daarom formeel bezwaar aangetekend tegen Elias Sandra de Jonge vanwege:

• Het niet accepteren van de wissel
• De wisselkosten
• Alle andere kosten en schade

Dit gebeurde in Amsterdam in aanwezigheid van getuigen Dick Touw en Pieter van Lodesteyn.

Op 24 juni 1672 werd een boekhouding gemaakt van het erfhuis van Hemmerick. Er waren twee ontvangsten:

• 286 gulden en 1 stuiver van de nieuwe keurmeester
• 2450 gulden van Jacomo de Paure in twee aparte betalingen

Jacobus Heijmerick en Benjamin Heijmerick, ook namens Gijsbert Igrom (getrouwd met Anna Maria Heijmerck), hebben verklaard de berekening van Johannes Basse te hebben nagekeken en goed te keuren. Het eindresultaat was 889 gulden, 29 stuivers en 17 cent meer ontvangsten dan uitgaven.

Adriaentgen Jacobs Schoenriem, weduwe van Adriaen Adriaenssen van der Horst de Jonge, heeft samen met haar schoonvader Adriaen Adriaensz van der Horst de Oude als voogden over haar minderjarige kinderen, haar schoonvader gemachtigd om aan Cornelis Duercant en Catharina van Diemen een huis te verkopen. Dit huis lag in Hogelanden en liep van de Vecht tot aan de Kolleweide. De verkoopakte was gedateerd op 12 maart 1662.

Het huis werd verkocht met de volgende voorwaarden:

• Een erfpacht van 6 lood fijn zilver aan Aelvent Proeys, heer van Hogelanden, waarvoor 3 stuivers en 8 penningen betaald moeten worden
• Een hypotheek van 1550 gulden
• Het recht van voorkoop voor de heer van Hogelanden

Op 12 december 1730 in de stad Cochim werd over een stuk grond gesproken. Sal Patnaba had laten weten dat er een nieuwe plek en een goede tuin was aangewezen aan een Nederlandse vertegenwoordiger om daar een handelspost te bouwen. Ze waren hier dankbaar voor, maar vroegen wel om een officieel document als bewijs van de grenzen. Dit was nodig om aan te tonen dat niemand anders aanspraak kon maken op het gebied. Ze wilden daar een nieuwe handelspost bouwen ter vervanging van de oude.

Op 18 augustus 1891 volgde er een bericht over een onderwijssollicitatie. De inspecteur van het Lager Onderwijs in de tweede inspectie moest de sollicitatiestukken van onderwijzer J. Koornneef controleren. Deze stukken waren op 6 augustus 1891 ontvangen en moesten worden doorgestuurd naar de Minister van Koloniën. Het antwoord werd op 21 augustus 1891 vanuit Delft verzonden.

Op 6 juni 1656 in Smirne vraagt men aan Samuel Gillis in Amsterdam om 45 gulden en 11 stuivers te betalen aan Dirck de Roij. De wisselbrief is ondertekend door Stephand de Lepierre en Gio Rokeart. Op 31 augustus 1658 gaat notaris Adriaen Lock samen met Dirck de Roij naar Samuel Gillis toe. Ze vragen waar zijn broer Paulo Gillis woont. Samuel antwoordt dat zijn broer in Den Haag woont en weigert het protest voor zijn broer aan te nemen. De notaris protesteert hiertegen. Een tweede wisselbrief van juni 1648 uit Smirne, ondertekend door Stephand de Lespierre en Gio Boucart, vraagt aan Paulo Gillis in Amsterdam om 705 gulden, 8 stuivers en 8 penningen te betalen aan Dirck de Roij.

Op 21 maart 1626 verschenen voor notaris Jacob Jacobs:

• Pierre Carlie, een koopman uit deze stad, weduwnaar van Susanna Spillieurs, als aanstaande bruidegom, bijgestaan door Samuel Godijn en Hans Pue
• Maria Seullin, dochter van wijlen Abraham van Ceulen, als aanstaande bruid, bijgestaan door haar broer Pieter Seullijn, Steven de Lespierre, Jacques Boursse en Matthijs van Ceule

Ze verklaarden dat ze gaan trouwen onder de volgende voorwaarden:

1. Beide partijen zijn tevreden met de bezittingen die ieder inbrengt volgens de ondertekende inventarislijsten
2. Van de uitstaande schulden die worden ingebracht moet nauwkeurig boekhouding worden bijgehouden
3. Slechte schulden worden gedragen door degene die ze heeft ingebracht
4. Er is geen gemeenschap van goederen
5. Na overlijden van één van beiden krijgt de overlevende partner de helft van de winst of het verlies dat tijdens het huwelijk is ontstaan
6. De langstlevende krijgt een deel van de erfenis als weduwegeld

Op 14 dagen in 1677 verscheen voor notaris Nicolaes Jacobs de eerbare Maria Tibrigien Tibingin, weduwe van Gaspar de Formestraux. Ze gaf een volmacht aan Samuel de Lespierre om namens haar:

• Geld te innen van de weduwe Westenburgh, wonende in Keulen, en van andere personen in Koblenz en omgeving
• Rechtszaken te voeren
• Personen en goederen in beslag te nemen
• Eden af te leggen namens haar
• Rechtszaken tot aan definitieve uitspraak te volgen
• In beroep te gaan tegen uitspraken of ze te accepteren
• Met iedereen rekeningen te vereffenen
• Geld te ontvangen en kwitanties te geven
• Het recht om deze taken aan anderen over te dragen

Op 13 november 1634 verscheen voor notaris Nicolaes Jacobs de eerzame Even de Lespierre uit Kampen, die toen in de stad was. Hij verklaarde dat hij volledig betaald was door Jan Hagens, burger van Amsterdam, voor een waterschip met alle toebehoren. Hij beloofde dat hij dit waterschip met alles erop en eraan zou vrijwaren in:

• alle havens
• alle wateren
• alle zeeën
• alle stromen
• alle rivieren

Dit volgens het zeerecht. Hij stelde hiervoor zijn persoon en bezittingen als onderpand. Dit gebeurde in Amsterdam in aanwezigheid van getuigen Pieter de Bari en Johan. Er was een bewijs dat de verkoopbelasting was betaald.

Op 22 augustus 1633 verscheen voor notaris Jacob Jacobs in Amsterdam de koopman Pieter Seullyn. Hij had een volmacht van weduwe Panneken van wijlen Jan de Lespierre (die koopman was in Frankfurt am Main) en van Samuel de Lespierre, koopman in Keulen. Deze volmacht was op 1 augustus 1633 opgesteld door notaris Georgius Corninius in Frankfurt. Pieter Seullyn stelde De Lespierre aan als zijn vervanger om namens hem op te treden tegen Jan de Grande, een koopman uit Rotterdam. Het ging om de teruggave of betaling van 22 halve stukken sargie (een soort wollen stof) uit Engeland. Deze waren door Isaac le Gaij namens zijn broer naar De Grande gestuurd in twee vaten met nummers 3 en 4. De admiraliteit in Rotterdam had deze in beslag genomen omdat De Grande ze niet correct had aangegeven. De zaak moest:

• eerst minnelijk worden geschikt
• indien nodig voor de rechter worden gebracht
• worden doorgezet tot er een definitief vonnis was
• leiden tot ontvangst van betaling

De volgende zaken moesten geschat worden in de nalatenschap van Hermann van Boles:

• Publieke effecten volgens de prijscourant voor successierecht van 5 maart 1838
• De heerlijkheid Baarland en bijbehorende zaken, getaxeerd door:
  • Engel Westveer
  • Huibrecht Janse van 't Westeinde
  • Stoffel Mol
• Overige onroerende goederen, getaxeerd door:
  • Dirk van Noord uit Nieuw Mathenes
  • Cornelis van der Burg uit Oud Mathenes
  • Daniel Hogenboezem uit Nieuwland

De taxaties werden goedgekeurd door de rechter van Schiedam op 26 juni 1837 en de rechter van Heinkenszand op 11 juli 1837. Het taxatierapport werd op 18 september 1837 opgesteld en geregistreerd in Goes op 21 december 1837.

Bij de notaris Hendrik Hillem Marle in het district Deventer vond een veiling plaats. De kopers en hun aankopen waren:

• Janues Jansen uit de Hoeven kocht voor 3,80 gulden
• Jan Demmess, bakker, kocht voor 1,80 gulden
• Antonij Veldhuis, daghuurder uit Terwolde, kocht voor 4,30 gulden
• Jan Evers, karman uit Terwolde, kocht voor 5,20 gulden
• Gerrit Egberts de Muy, daghuurder uit Twelle, kocht voor 4,80 gulden
• Carel Johan Heoma Blome kocht voor 4,80 gulden
• Carel Muller uit Twelle kocht voor 4,80 gulden
• Gerrit Dijkcoman, daghuurder uit Terwolde
• Peter Revenberg
• Jan Willem de Weerd

Als borgen worden genoemd Aalt Wolters uit Schryvlo en Roelof Kroekf.

In 1766 vertrokken verschillende schepen met bemanningen en passagiers:

• Een schip met 12 bemanningsleden naar Banca Clabat voor tin
• Een schip met 9 bemanningsleden en 3 vrouwelijke passagiers naar Banca Belo voor tin
• Een schip met 10 bemanningsleden naar Banca Clabat voor tin
• Intje Aron (Maleier) met een sloep en 8 bemanningsleden plus 2 vrouwelijke passagiers naar Banca Belo
• Jurragan Jamaliea met een schip en 23 bemanningsleden naar Soerabaja, vervoerend 50 pakken Siak-gambir, 10 pakken benzoë en andere goederen
• Een dienaar van Sultan Rathoe met een sloep, 18 bemanningsleden en 2 vrouwelijke passagiers naar Semarang, vervoerend 60 pakken Siak-gambir, 100 pakken benzoë, 15 pakken was, 5 pakken Biliton-ijzer, 5 pakken koper en andere goederen, plus 3 Chinese passagiers
• Leebe (Maleier) en Toeaboe (Buginees) met een schip en 20 bemanningsleden, vervoerend 2 pakken tripang, rotanmatten, Buginese kleding en andere goederen, plus 1 vrouwelijke passagier
• Intje Maliem met een schip en 10 bemanningsleden plus 1 vrouwelijke passagier naar Banca Munto
• Intje Sien (Chinees) met een schip en 15 Chinese bemanningsleden naar Banca Belo voor tin
• Jurragan Barnadie uit Soerabaja met een schip en 12 bemanningsleden, vervoerend handelswaar waaronder Palembang-gambir, pinangnoten en wapens
• Jurragan Bondjoe uit Sumanap met een sloep en 18 bemanningsleden plus 2 Javaanse passagiers naar Gresik, vervoerend diverse handelswaar en wapens

Op een niet genoemde datum verscheen voor notaris Jan Schouten in Haarlem mejuffrouw Maria Stappers, een ongetrouwde volwassen vrouw. Ze woonde in Haarlem aan de Kleine Houtweg, in het huis met nummer 69 van Jan Moonen Henriste.

Ze gaf een speciale volmacht aan advocaat Moyen uit Maastricht. Hij kreeg de opdracht om namens haar op te treden tegen François Servaes uit Maastricht. Het ging om het innen van:

• 100 patacons of 400 Luikse guldens (gelijk aan 250 Hollandse guldens)
• Dit bedrag was in Nederlandse departementen omgerekend tot 125 frank
• Plus rente vanaf 12 september 1810 tegen 3,5% per jaar

De advocaat kreeg toestemming om:

• Kwitanties te geven
• Bij faillissement het geld plus rente op te eisen van de curator
• Naar de rechter te gaan
• In beroep te gaan
• Beslag te leggen
• Scheidsrechters aan te wijzen
• Documenten op te vragen
• Uitstel van betaling toe te staan of te weigeren
• Vergaderingen van schuldeisers bij te wonen
• Inventarissen te laten maken

• Hij trekt eerder gemaakte testamenten in.
• Zijn vrouw Clara Elisabeth Hondertmark kan kiezen tussen:
  • 25% eigendom plus 25% vruchtgebruik van de erfenis
  • 50% vruchtgebruik van de erfenis
• De kinderen die hij met Clara Elisabeth Hondertmark krijgt, erven het wettelijke deel.
• Als er geen kinderen zijn, erft zijn vrouw alles waar de wet hem toestaat over te beschikken.
• Als hij voor zijn vrouw overlijdt zonder kinderen, en zijn ouders Claas van Doorn en Jannetje Copier nog leven, erven zij of de langstlevende van hen.

Op 19 juni 1919 verschenen voor plaatsvervangend notaris Henri Albert Buisman in Santpoort, gemeente Velsen:

• Leonardus Henricus Wilhelmus Coret, een ongehuwde boekdrukker uit Castricum
• Anna Helena van der Meer uit Velsen, die optrad namens:
  • Carel Daniel Salomonson en Anthonij Johan Philip Adrianus de Vries, beiden directeuren van de "Intercommunale Hypotheekbank" te Amsterdam

Coret verklaarde 7000 gulden te hebben geleend van de Intercommunale Hypotheekbank te Amsterdam.

De Raad-Pensionaris van de Spiegel heeft tijdens een vergadering van de koloniale bestuurders op 3 januari 1792 een geheime notitie overhandigd namens Zijne Hoogheid. Deze notitie ging over het rapport van de commissarissen betreffende de koloniën Essequebo en Demerary. Zijne Hoogheid vond het niet verstandig om deze geheime notitie samen met het rapport aan de Staten-Generaal te sturen vanwege de vertrouwelijke inhoud. Na overleg werd besloten dat de geheime notitie bewaard zou worden.

Bij deze vergadering waren aanwezig:

• van Welderen Calkoer
• van de Spiegel
• van Lynden van Blitterswyk
• van Suyll van Zuylem van Grovectins
• Rouse
• Wickers
• Griffier Page

Voor notaris Andries Joseph van der March in Grave verscheen George Geistman, rentenier uit Grave. Hij handelde voor zichzelf en als gemachtigde voor zijn broer en zussen:

• Nicolaas Gerhard Jan Geistman, zilversmid in Grave
• Charlotta Agneta Geistman uit Cuyk
• Elisabeth Helena Gerharda Geistman uit Appeltern

De volmacht was getekend in Cuyk op 21 april 1825 en geregistreerd in Grave op 26 april 1825. De broer en zussen waren erfgenamen van hun overleden ouders Hendrik Geistman en Johanna Schram.

Ze verkochten een huis met erf in de Scherenstraat wijk A nummer 66 in Grave aan Petrus van den Heuvel, kantfabrikant, en zijn vrouw Cornelia Francisca Bertram. De nieuwe eigenaren konden het huis vanaf 1 mei betrekken.