_ 2 __ E.1038/L‚5
veel te laat terugkwamen, mede omdat de toestand in Duitschland
steeds slechter werd, mochten wij niet meer met verlof, maar moesten
steeds werken.— Voorheen was de werktijd al 11 uur per dag en Zater-
dags 5 uur.- Nu iedere dag 11 uur en Zondags puin ruimen of iets
dergelijks, voor de gemeente.- Omdat wij ons geregeld aan de vuile
werkjes onttrokken, dreigden ze ons met de strengste straffen.- Er
gingen dan ook iedere week meer jongens naar het strafkamp voor
werk weigeren, vechten met werkpolitie, etc..—
Persoonlijk bracht ik het er nogal goed van af, omdat ik, als ik
zag, dat er iets mee te bereiken was, er niet van af zag, mijn vuisten
te gebruiken, of nog harder te tieren als de Duitsche meesters,
ingenieurs enz., of, al naar omstandigheden wist te buigen en dan
maar verbitterd te denken.- Een kameraad,h.xoelen‚ was niet zoo ge—
lukkig.— Na het bombardement acht maanden wegens ziekte in Holland te
zijn geweest, werd hij naar Duitschland gestuurd, waar hij bij aan—
komst direct naar het strafkamertje ging, waar hij gratis zijn hoofd
kaal geknipt kreeg en drie weken met weinig eten en veel slaag
moest werken, puin ruimen enz..- Het was zoo slecht voor hem, dat
hij daarna twee maanden in het ziekenhuis moest om op te knappen.-
Tezelfdertijd kregen wij veel bijeenkomsten, waar propaganda werd
gemaakt om ons S.S. soldaten of iets dergelijks te maken.— Zelfs
moesten wij persoonlijk bij een politie—officier komen, die, toen
wij weigerden, ons allerlei dreigementen voorhield.— Maar niets
hielp, want weinig of niemand sloot zich aan.- Toen werd de behande-
ling Veel slechter.— Bij veel werken, haast geen eten.- Maandenlang,
dat wij haast geen aardappelen zagen.— 's Middags bijna altijd
enkele witte kool, met veel water of wortelen, een enkele keer
bruine boonen of erwtesoep.— Jij kregen iedere twee dagen 750 gram
brood, daarbij een beetje boter en een likje jam en dat likje jam
nog maar twee‘keer in de week.— De Russen waren er nog veel slechter
aan toe.- Die kregen nog magerder middageten.- Nooit vleesch en om
de 4 dagen 50 gram boter bij hun brood.- In de fabriek kregen die
veel slaag als zij de hun opgelegde taak niet op tijd klaar kregen.—
Zij mochten in geen restaurants, bioscoop of winkel komen.- Eoor
hun was alleen werken goed.- Kleeren, ondergoed of iets dergelijks,
kregen zij nooit, zeep zelden.- Als zij buiten hun barak kwamen,
moesten zij een groot merkteeken OST op hun revers dragen.— Hadden
zij dat niet, dan werden zij streng gestraft.— De meisjes hadden
herhaaldelijk last van de Poolsche krijgsgevangenen, die, doordat
zij de werkpolitie en bewakers omkochten met Engelsche sigaretten,
koffie en dergelijke, 's nachts naar de barak kwamen en er niet voor
schroomden, omdat zij gesteund werden, de meisjes met geweld te
nemen, wat meestal door ons gezamenlijk met de mannelijke Russen,
ten koste van zware vechtpartijen, voorkomen kon worden.-
Dat was dan een Staatsbedrijf, met bazen van groot tot klein, partij—
leden.—
De stemming onder alle buitenlandsche arbeiders werd steeds slechter,
maar door de zware straffen werd er maar in stilte gemord, al werd
er veel sabotage gepleegd.— Over het werk, dat gemaakt werd, kan ik
niet veel vertellen, omdat ik, doordat ik geen interesse in het werk
had en mij niet op werken toelegde, nooit ingewijd ben geweest in
de finesses van het werk.—
Zoo kwam op 9 September onze gedwongen evacuatie.- 0m & uur 's morgens
kregen wij bevel, dat wij in arrest stonden en dat wij onze koffers
moesten pakkenn— 0m 11 uur werden wij door 15 gewapende Gestapo—
mannen met mach.geweren en pistolen, te voet naar Düren gebraeht.— We
moesten alles echter achterlaten, omdat wij onze koffers niet dragen
