Browse transcripts » National Archives / Archives South Holland

archive access 2.10.02, inventory number 622, page 10

eene knyning te sien te gemoed gaan, terwyl andere staten
zich den omslandigheid zouden tn mette maken, on uit
zulk een rijke Doron van netvaart te gaan sullens. Geluliheij
echter over Nederland verkeert, het niet in dien ties land.
van envermogen; het berit in zich dshulsmiddelen
die verbetering kunnen aanbrengen, daart waar sulk
eend greots en onmiskenbard behueft aan verbelering
bestaat.
Den overnegingen Virs; hebben d ondergeleekenden
J: Sl, Rissent, en M: C: Coster, alhier;
sedert lang reeds gebragt tot een ernstigenryss onderzoek
deut foo hoogst gewigtige aangelegenheid. A Grondig
bekend met den tate van hijurheid, dien, hat hier
gelot, en met den handeMan zijne voortbrengselen;
bezield met de begeerte, om soo veel in hen is,
te besrveven, Soo mogelijk meds t nerken tot hand.
„hhving en ust breideng van 's Lands roens of het ge„
bied van Ambachido, en Fabrijli nijiekheid Boordront„
,gen van het besef dat het belang ende netvaart van
duisenden kunnek, landgenosten Aby de zaake betrokken
zijn; hebben de ondergeleekenden het kunnen plijt
gerekend zich t wenden tot het geëerbiedegd had
van den Staat, tot den Verst wien de belangen
ende Welvaart zijner Onderdangs, zoo uet te hart
gaan; tot den dioning, om huns myd: t deelen,
tot nelkis uit kemst dhun, onderzoek heeft geleid
Sij verver loren zi ch met de qeeste onderdanigheid
de Vrijheid, eerbiediglijk Uwe Majsesleit, t naderen
met de lede, dat het Uwe Massesleit, behage
kennis t willen van de bevhlouvingen in dest adves
vervat. In Turofis, zoo nel als to de Nieuw Wereld
Sire.
verdenst
hurscht de geest van vooruitgang, en gestadige beweging.
Handel, Schieswaart, Wijverheid, Fabrij koezers Heveren
hier van dagelijke de bewijzer. ca Cloos zyn de hapisalen
die in byna elkie voorname stad der werehd worden aange„
„nend tot exploitatie van even talloord ondernemingen,
die na het sluiten van de vrede voorzehier niet neinig
zyn vermeerderd. Ono Land Sere. kan ook ofs dat
errain, of het voorbeeld van andere landek kracht
,ontnikheling den toons spreiden. De middelen daartie
bezitt held in ruime mate. I lleen obnekking
is er noodig, en Nederland zal, geeft heft aan diepe
priktiel gehoor, eene glandriskie plaats innemen, naart
de groote staten, waar mits renbachtige ondernemingen
elet, tot sland komen.
Groot, en aanstat zeer onderscheiden zijn ds kronnen
naaruit in andere landen kan worden gebut tot nen wezenly„
„king der grootsche plannen van explotatie: nataur en kunst
gaan daar hand aan hand. Nederland is, met is maat, door
de Natuur niet soo mild bedeeld met de hier bevoelde
bronnen, duk het bezit in zyne kolonien eene, genoegzaam
voldaende, om de Nederlandsche Industrie, eendhoogd tot
dus ierre ongekenis vlugt le doen nemen. De diamant
kan daar tie dienen.
Ae eiland Borneo is gyk aan idelgesleenlen,
dicte beheeft ontginning der iele en aanzichlijke mijnen
In vegese jaren nerden quote hieveelheders rund dia„
mant van daar naar Neder land overgebragt. Van lie
,verlede verminderds dis aanvoer, ten gevolge van de aroot
berwaren en mocijelijkheden, aan de ontguening der mijnen
of dat eiland onafscheidelijk verbonden. Van der schaar„
,schte van aanvoer, en mitsdien van de ongenoegzaamheid
aan den voorraad gronestef uit de Nederlandsche
Oost-Indische
1
2
s