Browse transcripts » National Archives / Archives South Hollandarchive access 1.04.02, inventory number 2997, page 184
Summary (also from the next page)
Here's the summary in HTML:
On May 3, 1760, concerns were raised about the growing power and influence of the Wajorese people in Macassar. The Wajorese had become feared among the local population. For the past 19 years, there had been an uneasy balance of power as long as the Wajorese remained independent without forming new alliances. The situation became tense when local rulers (except for Pamana) began claiming the village of Timoerong. If the Wajorese were to ally with their old friends the Macassarese, it would upset the balance of power. This might lead to a costly but necessary war to restore the Dutch East India Company's authority over Celebes. There were rumors that the Wajorese, supported by discontented Bone princes, planned to overthrow the current king of Bone and replace him with Prince Aroe Mampoe. If they then united with Bone and renewed the old agreement of Lamoen Patoea-ri-Timoerong (which previous kings never renewed after Wadjo conquered Bone), it would create difficulties. Admiral and Field Marshal Smout had reported that Wadjo promised to honor the old 1670 contract, except for being called subordinate allies. However, they did not follow this agreement and claimed their land and people had no obligations to the Dutch East India Company, conducting trade freely under their own authority. This was evident from their recent responses to Governor Smout.
Transcription
193
Macassar onder dato den 3: Maij 1760.
Van
Van Maccassar onder dato den 3:' Maij 1760
in vermogen en ontsag toegenomen, dat de„
zelve in der dald gedugt, en onder den
Jnlander seer gevreest word.
So lange nu dese wadjoreesen /:gelijk tot
nog toe / op haer selve blijven sonder sig
met andere bondgenoten nauwer als be„
voorens te verbinden: so sal de Balance
gelijk de laaste 19: Jaeren, nog sonder door te
slaen, so wat waggelende blijven. Maer
wanneer die volkeren, bom in sijne staeten
ontrusten, gelijk de Gesalmentlijke vorsten
/:excepto Pamana :/ Jongst door het recla„
meeren van de Negorije Timoerong hebben
begonnen te doen, en dat zij hun ter voort„
zettinge haeren Pretentien, maer met de
maccassaeren haere oude vrinden op nieuw
verbinden, dan zal dezen Evenaer al
vrij wat nade quaede zijde overhellen.
Edog indit geval was er geen andere
Nood, als eene schoon kostelijken,
egter alhier al lange Noodzakelijken
oorlog: waer door /: onder godes genadigen
zeegen:/ sComp: vervallen ontzag
bij dese so genoemde vrije wadjoreesen,
en daer door, over 't geheele Celebes, al
Maer wanneer dese wadjoreesen, door de thans
seer misnoegde Bomsche princen Gesterkt,
den tegenswoordigen koning van boi detroneer„
„den, en den prins aroe Mampoe in desselfs
plaetse verkiesen /:gelijk de gerugten willen
en dat sij hun als dan met boni verEenigen
om NB. met uijt sluijting van d E Comp
E
dat oude verband Lamoen Patoea=ri=Timoe„
rong /: 't geen de overledene koningen
toen wadjo bom overwonnen hadde uijt
nooijd vernieuwde / door eene nadere
renoveeringe wat nauwer te onderhouden
Dan zal er meer swarigheijt in steeken
niet om de vreede te conserveeren want
daer is so secryngevaer voor ten minsten
so lange bori sig aen de Contracten
houd maer wel om die van nadjo als
dan tot haer pligt te brengen te weeten
het houden van 't bonaijs of hun Contract
van 1670 opsigtelijk slegts tot den
vaert en handel. Jk weete wel, dat
den heer admiraal en veldoverste smout
bij zijne memorie segt dat wadjo be„
looft heeft sig aan het oude Contract
spoedig konde hersteld werden.
spoedig
te
Macassar onder dato den 3: Maij 1760.
Van
Van Maccassar onder dato den 3:' Maij 1760
in vermogen en ontsag toegenomen, dat de„
zelve in der dald gedugt, en onder den
Jnlander seer gevreest word.
So lange nu dese wadjoreesen /:gelijk tot
nog toe / op haer selve blijven sonder sig
met andere bondgenoten nauwer als be„
voorens te verbinden: so sal de Balance
gelijk de laaste 19: Jaeren, nog sonder door te
slaen, so wat waggelende blijven. Maer
wanneer die volkeren, bom in sijne staeten
ontrusten, gelijk de Gesalmentlijke vorsten
/:excepto Pamana :/ Jongst door het recla„
meeren van de Negorije Timoerong hebben
begonnen te doen, en dat zij hun ter voort„
zettinge haeren Pretentien, maer met de
maccassaeren haere oude vrinden op nieuw
verbinden, dan zal dezen Evenaer al
vrij wat nade quaede zijde overhellen.
Edog indit geval was er geen andere
Nood, als eene schoon kostelijken,
egter alhier al lange Noodzakelijken
oorlog: waer door /: onder godes genadigen
zeegen:/ sComp: vervallen ontzag
bij dese so genoemde vrije wadjoreesen,
en daer door, over 't geheele Celebes, al
Maer wanneer dese wadjoreesen, door de thans
seer misnoegde Bomsche princen Gesterkt,
den tegenswoordigen koning van boi detroneer„
„den, en den prins aroe Mampoe in desselfs
plaetse verkiesen /:gelijk de gerugten willen
en dat sij hun als dan met boni verEenigen
om NB. met uijt sluijting van d E Comp
E
dat oude verband Lamoen Patoea=ri=Timoe„
rong /: 't geen de overledene koningen
toen wadjo bom overwonnen hadde uijt
nooijd vernieuwde / door eene nadere
renoveeringe wat nauwer te onderhouden
Dan zal er meer swarigheijt in steeken
niet om de vreede te conserveeren want
daer is so secryngevaer voor ten minsten
so lange bori sig aen de Contracten
houd maer wel om die van nadjo als
dan tot haer pligt te brengen te weeten
het houden van 't bonaijs of hun Contract
van 1670 opsigtelijk slegts tot den
vaert en handel. Jk weete wel, dat
den heer admiraal en veldoverste smout
bij zijne memorie segt dat wadjo be„
looft heeft sig aan het oude Contract
spoedig konde hersteld werden.
spoedig
te
Bronvermelding
National Archives / Archives South Holland, archive number 1.04.02, Inventaris van het archief van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), 1602-1795 (1811), inventory number 2997, Heren Zeventien en kamer Amsterdam, INGEKOMEN STUKKEN UIT INDIË, Overgekomen brieven en papieren, Overgekomen brieven en papieren uit Indië aan de Heren XVII en de kamer Amsterdam, Overgekomen brieven en papieren uit Indië aan de Heren XVII en de kamer Amsterdam, 1761. Achtentwintigste boek: Batavia's ingekomen brievenboek (secreet): secrete stukken uit Surat, Sumatra's Westkust, Malakka, Makassar, Bantam, Ambon, Java's Oostkust, Banda, Ternate, Palembang
Scan
Click on the image to enlarge it and see the transcription next to it
Artificial Intelligence (AI)
The transcription was made by computer via automatic handwriting recognition.
The summary is created by the computer based on a language model.
Both artificial intelligence tasks are not perfect, but often more than sufficient so that the historical document becomes understandable.
The summary is created by the computer based on a language model.
Both artificial intelligence tasks are not perfect, but often more than sufficient so that the historical document becomes understandable.