_2—
l
2. WAT ER AL GEDAAN IS, VERSCHILLENDE PLAI\ÎDEN EN GROEPEN
Inderdaad., er is al het een en'smdeï‘ gedaen. Allereerst moet hier ver——
meld. woxden, dat door de diverse Oxamoèp—Vereenigibgen — op aandringen
van de leiding dan wel individueel door leden van het personeel —- ge-
deelten van het gramof‘oonplatena.mhief in veiligheid. worden gebracht._
Ngî; platen welke later, bij de bev1ijding_gebruikt zouden kunnen worden
dan wel van historische ".ïaaIfl0 waren of betrekki1g hadden op ons Konink—
lijk Huis. Dit in veiligheid brengen gine in een enkel geval tot voor “be-w
tmld
In dit Verband mag‘ hier meteen de leiding der A.V.Iì. 0. in gebreke worden
gesteld. Deze nam daartoe nooit het initiatief, ja ziveeg zelfs toen een
lid van het personeel er op aandrong. .
Al spoedig na de capitulatie staken — vanzelfsprekend haast -— bij de _Cá—
verse ûnroep-Vezeenigingen mensehen de koppen bij elkaar om bij de 1áoïfiènde
beVrijding niet onvoorbereid te zijn. ”‘.'-Teinig konden zij toen vermoeden
dat die nog jaren zou; duren. Zoo Werd bijvoorbeeld bij de A.V.R‚ ().-“een
kern gevormd van 100,5 'betrdmrbaar en zwijgzaam personeel. Zij konden
elkaar en dat voorloopig genoeg. Later werd. contact gezocht en Verkregen
met menschen van P.T.T. (als "Radio-Post” te Hilversum de onmisbare sena—'
kel tusschen studio's en zenders); Oolc dààr had. men zoo'n vertrouwde kerr
evenals bij de andere omroepen… Van dien tijd dnteext het contact met de
O.]). De toenmalige plaatselijke kopstvldcen te Hilversum hielden nauw
voeling met den initiatiefnemer, zelf oud—núliteir. Intusschen Was de ge—
dwongen “concentratie" gekomen en werd iemand, die toen een belangrijke
' functie ging bekleeden, daarop door de O.]). belast met de leiding van de
voorbereiding en later uitvoeringvan een omroep in de overgangsdagen.
Dat was najaar 191,3. Toen begon de eigenlijke organisatie, zalceliák'en ..‚.‚
' voorzichtig. Slechts een heel enkele was of werd ingewijd in het geheim'
en kende de leiding.‘ De ommep was in dit verband in de eerste plaats
gedacht als een militair apparaat, in dienst van de airettige Ne-derla'ndsche
Regeexing en van de militaire '(Nederlmdsehe of Geallieerde) autoriteiten.
Nieuws en mededeelingen, 'äàmp ‚zou het voorloc>pig aankomen. Verstrooiing
zou in de eerste dagen natuurlijk van minder belang zijn. In de organise—
tie zaten mensehen der vroegere A‚V.R_. 0. ‚ N.G.R.V. en K_. R.C.. De V.A.R.A.
was er niet in vertegemvoordigd, omdat ‚men Wist dat die vereenigin'g ' -
— althans pemoneelliede11 ervan - eigen plannen had(den) t.a.v. de over-
gmîgstijd. \T.'î. min of meer een socialistische rev'olutie althans greep
naar de macht. De omroep zou zich ter beschikking stellen van die beweging.
Daartoe trof de voormalige V.A.R.A. eigen voorbereidingen. Het personeel
van die vereeniging was voor de "O.IJ. omroep" dus niet aanvaardbaar.
De organisatie "breidde zich geen“ ‘weg uit. Besprekingen Werden gevoerd,
contacten gelegd‚ Al spoedig zou men in geval van noodzaak lummen "dra; ‘-
en"… In ltíaaxt 191;1‚. ”ums men tot in de kleinste bijzonderheden gereed. Het
personeel van de studio's (technisch— zoowel als omroep—) ‘»ras er - pro-
gmräna"s "voor de eerste dagen waren met zorg gemaakt en het materiaal er—
voor" (gramophoonplaten) aanwezig - de verbinding met zenders was in orde
en op den zender kan in ieder geval worden gerekend. Zou een bestaand sta-—
tion niet meer bedrijfsklaar zijn dan had men nog de beschikking over een
andere complete zendinstallatie (zeer waarschijnlijk die welke nu door
"Herrijzend Nederland“ gebruikt wordt). Bovendien was voorzien in een eigen
nieuwsberichten—dienst; Een aantal taalexperts zou. daartoe bepaalde buiten—
landsche zenders beluisteren en belangrijke en interessante berichten op
grmnofoonplaten opnemen. Hiemit zou dan een niemaneonmwniquó *.roxden
samengesteld… Door middel van de O.]). had. men contact met Londen en werd.
een tút‘vcexig mpportbetmaí‘fende de omroep naar de Nederlandsche Regeering
verzonden. Dei-leider van deze omroeporg: nisatie kreeg van de O.]). (en naar
men. mocht aememen dus van de Nederlandsche Regeering) later plein pouvoir.
Töt o’a. Maart 191,1; was er - behalve de V.A.R.A. groep dan en van een híï'ï'l‘fllïl
te noemen onbelangzijk greepje - dus slechts sprake van deze ééne organisatie.
«31.
