Blader door transcripties » Nationaal Archief / Rijksarchief Zuid-Holland

archieftoegang 2.10.02, inventarisnummer 600, pagina 21

Boedak op de noordelijke bergketen, die rich van den Slamat
tot den Vieng uitstlekt. Wierbij kan nog gerekend worden te
behooren het punt Bismo, ofschvors in de Bagelens liggende,
dewijl ook aldaar waarnemingen zijn gedaan. de adjudent
onderofficier Alberts was reeds met den bouw der signalen
ins de afdeelingen d'oerwokerto en Banjoemas begonnen, en
in de afdeeling Voerbolingo plaatste hiet besteuw zelve op eenige
puinten signalen, die lates door ons moesten vermeerderd
worden, zoowel voor de regelmatighieis van het driehveks„
net, als voor de verbinding met de aangrenende residentie
Fegal.
Terwijl de bouw der signolen plaats greep, werischite ik de
metingen op den oosthoek van het eiland Noessa Kambar.
gan te beginnen, en vertrok met Wr. van Limburg Brouwer
naar Piilatjop, Vere stad is de lavenplaats van de resiolentie
en de stapelplaats van al de producten, welke voor de luro=
pesche macht bested en van Barjvemas en Bagelen af.
komstig zijn, waarbij nog komt het koffij product van het
zuiden der Preangeregentschappen, dat langs den Ipitandon„
naar hier wordt vervoerd. De uitvoer daarvan bedwoegen
1856 ongeveer: 170000 pikols koffij. 12000 pikolo suiker, 2900 pi„
kolo indigo, 7oo pikols haneel en 700 pikols thee. Met inbe„
grip der schepen, welke het rout voor Gouvernuments reke„
ning aanbrengen, wordt de haven 's jaars ongeveer door
eerd dertigtal berocht. De havers biedt eene veilige anherplaats
voor de grootste handelovloot; zij wordt gevormd door de kom„
tusschen het eiland Noesa Kambangamen den Java wal en
is voor groote schepen slechts vande oostrijde te bereiken. Het
vaanvater ten westen moet in vroegeren tijd ook voor groote
bodems de vereischte diepte gehiad hebben; althans de overleve„
ring meldt van een engelsch oorlogschip, dat aan denwes„
telijkens uithoek deseilands bij Noesa wie in de Kinderzee ge„
komen, langs Bantengmati door het westvaarwater
naar Gjilatjap zou zijn gestevend, terwijl het nu slechts voor
zeer
zeer kleine vaartuigen bevaarbaar is. De oorraak van de
vernaauwingen het droogworden van dit vaarvater
en van de kinderree moet worden gerocht in denrijken
groei der Rhinophoren, welke met hare veeltakkige vortelen
den vasten bodem steun geven en in de menigte overblijf„
sels van schelpdieren, welke zelfs met opret worden bij eengewor
pen door de beworen van de dessas der kinderree, die dere
schelpdieren vangen om de kleine paarlen, welke er in voor
komen.
Het inkomen uit zee langs ders zuidoosthoek van leteilan„
Noesa Kambangan is niet tegenstaande de juiste bebakening
welke in 1847 door den toenmaligen luitenant ter zee s. Endel
is uitgevoerd en de omstandigh reëlaanwijningens die daarbij
zijn gegevens, niet roirder moeite en zonder lovds bijna gevaar
lijck te noemen.
De stad Gjilatjap is de hoofdplaats van de afdeeling van dien
naam, en daaronder behooren de districten, welke bekend zijn
onder den naam van Waija loehwoes. vroeger stond het behier
dier afdeeling onder een onrderregent, met den titel van Raden
rouggo, dolk tijdens ons verblijfins de residtenitie is de onder regen
tot den rang van Regent verhoogd. Het eenigste stapelprodukt
hetwelk hier voorkomt is de kaneel, welke bijzonder zandige
gonden en strandplaatsen schijnt te bewunnen.
de groote weg van Giilatjop naar Adiredjo loopt tusschun
onafrieubare kaneeltuirun doos.
voor ons vertrek naar Noesa Kambangens bouwden we
in de nabijheis van Adiresijo op den heuvel Sclok een signan
dere heuvel ligt iis den boerens der schildpuddenbaai, terwijl
laten, op aanwijring van Dr. van Limburg Brauwer, door
konig op het uiteinde dier baai op een der toppen van
het gebergte harang bolong Bagelers, Poleng genaamd, het
zelfde werd verrigt.
Den 7e. mei vertrokken we naar oure waarnemings.
plaats op het meergenoemdeiland op deuiterste 2. 8. punt,
Harang