Transkripte durchsuchen » Amsterdam Stadtarchiv

Archivzugang 499, Inventarnummer 251, Blatt 8

daarvoor nu nog de haven gebouwd is . De schietgaten onder de kantelen
duiden vlgs . de Hr . Temboury op een tijd dat er al geweren waren .
Gaarne wil ik de hoop uitspreken dat wanneer het perceel t.z.t . gerestau-
reerd zal worden de eigenaar bereid gevonden zal worden de gevelsteen
een waardige plaats in de voorgevel te hergeven .
Tenslotte moge ik mijn bijzondere hartelijke dank betuigen aan Mevr .
Cl . Heerkens Thijssen , de Heer Juan Temboury Alvarez , Dr . L . Jansen ,
die voor mij de geschiedenis van het huis onderzocht , en de Hr . J . Leeuwen-
berg die mij opmerkzaam maakte op de hierbij afgebeelde 17e eeuwse prent .
W . Timp
BRONNEN
Kwijtschelding 4 J fol . 348 v .
Kwijtschelding 4 B fol . 141 .
Ondertrouwregister nr . 699 blz . 140 .
Notarieel Archief nr . 6550 blz . 279 .
Begraafregister Nieuwe Kerk 1058/99 .
J . C . Kerkmeijer : De Historische Schoonheid van Hoorn .
Ons Amsterdam , Ie jaargang blz . 22 .
B . de Ridder : Verdwenen Straatnamen blz . 65 .
Encyclopedia Brittannica vol . 17 llth edition 1911 .
idem vol . 14 recente editie .
Winkler Prins 1952 deel 3 .
DE STOOM-MEELFABRIEK HOLLAND
Onder de foto's , die Jacob Olie kort na 1860 in de omgeving van de Zand-
hoek nam , zijn er verschillende van de Bokkinghangen en de Zoutkeets-
gracht . Van ongeveer vijftien jaren later dateert de hier afgebeelde opname ,
die duidelijk toont , hoe in die korte tijd deze buurt een geheel ander aan-
zien had gekregen .
Op 3 juli 1864 werd de Meel - en Broodfabriek op de Zoutkeetsgracht
opgericht . Reeds in 1871 werd deze geliquideerd en voortgezet door
B . van Marwijk Kooy als Stoom Meel en Broodfabriek Holland . Dit op-
schrift leest men op de gevel van het fabrieksgebouw op deze foto , die dan
ook in ieder geval dateert van na 1872 . Op 8 maart van dat jaar kreeg de
heer van Marwijk Kooy toestemming tot het zetten van een woonhuis op
de Zoutkeetsgracht aan de Baandersgang . Zoals men op de foto ziet , is
het een huis , dat typisch in die tijd behoort . Merkwaardiger is het , dat ook
het daarvoor gelegen hoekhuis Zoutkeetsgracht-Bokkinghangen , met zijn
aardige halsgeveltje , uit deze jaren stamt . Blijkens de stadskaarten moet het
daar tussen 1871 en 1876 zijn gezet ; op de foto's van Jacob Olie is daar
dan ook nog een lege plek . Dat was het huisje , dat Schele Pauken in 1902
12
Foto ]. G . A . Vorder Hake , ± 1880
toen de Meelfabriek tot aan de Bokkinghangen werd uitgebreid , moest
verlaten . Het had dus op zijn allerlangst dertig jaar bestaan , toen het werd
afgebroken .
De meelfabriek aan de Zoutkeetsgracht wordt nu gesloopt om plaats te
maken voor een tweede hoog havengebouw . Het leek mij daarom aardig
deze oude foto te publiceren , die een van de lezers van Amstelodamum
naar aanleiding van het fotoboek van Jacob Olie aan het bestuur schonk .
De foto werd genomen door de beroepsfotograaf Johan Gerardus Abraham
VorderHake , die op 7 augustus 1847 in Loenen aan de Vecht was geboren .
Op 12 april 1865 werd hij in het Bevolkingsregister van Amsterdam in-
geschreven en tot zijn dood toe , op 3 maart 1891 , zou hij daar blijven
wonen , telkens weer op een ander adres , later steeds in de Pijp , in 1889
voor korte tijd afgewisseld met een verblijf in Parijs .
Stellig nam hij deze foto in opdracht van de directie van de Meel en
Broodfabriek Holland . Het is een merkwaardige foto , die heel wat vragen
opwerpt . Men krijgt de indruk , dat slechts een smal watertje de fotograaf
van de Zoutkeetsgracht scheidde . Kijkt men echter nauwkeuriger , dan
blijkt de voorgrond zeer onscherp te zijn en de ducdalf , die als het ware
vast lijkt te zitten aan de beschoeiing van die voorgrond , zeer scherp . Dat
wil dus zeggen , dat tussen voorgrond en ducdalf een grote afstand moet
zijn geweest . VorderHake moet dan ook wel degelijk zijn opname hebben
gemaakt van de Westerdokdijk af , waarvoor men nog juist de koppen van
de houtvlotten onderscheidt . Die Westerdokdijk lag een heel eind van de
Zoutkeetsgracht , maar de lenzen van toen werkten min of meer zoals de
tegenwoordige telelenzen en haalden daardoor de achtergrond sterk naar
voren . Dit is ook op vele foto's van Jacob Olie duidelijk te zien . Het is
13
■
■